سنگ کلیه، علائم و علل آن

سنگ کلیه، علائم و علل آن

سنگ کلیه، علائم و علل آن علایم دقیق سنگ کلیه درمان خانگی سنگ کلیه اندازه سنگ کلیه درمان سنگ کلیه علائم حرکت سنگ کلیه علائم شن کلیه علائم دفع سنگ کلیه در مردان درد بعد از دفع سنگ کلیه

سنگ کلیه بیماری ست که در برخی افراد با هیچ نشانه ای همراه نیست، اما در صورت بروز نشانه حتما باید به دنبال درمان آن بود چرا که یکی از علائم آن درد بسیار شدید است. در این مطلب هر آنچه لازم است در مورد سنگ کلیه، نشانه های آن و برخی روش های درمان آن بیان می شود.

سنگ کلیه چیست؟
زمانی که کلیه ها مواد زائد را از خون جدا می کنند، ادرار تولید می کنند. گاهی نمک و سایر مواد معدنی موجود در ادرار به یکدیگر می چسبند و سنگ کلیه را تشکیل می دهند.اندازه این سنگ کلیه ها متغیر است و ممکن است به اندازه یک بلور شکر یا یک توپ پینگ پنگ باشد. اما معمولا به ندرت متوجه سنگ کلیه می شوید، مگر اینکه باعث ایجاد انسداد شوند. در صورتی که سنگ کلیه بشکند یا به مجاری ادرار –لوله باریکی که به مثانه می رسد – فشار وارد کند، منجر به بروز درد شدید خواهد شد.

علائم سنگ کلیه
وقتی سنگ کلیه در مسیر دستگاه ادراری حرکت می کند، منجر به بروز علائم زیر خواهد شد:

درد شدید در قسمت پشت، شکم یا کشاله ران
ادرار مکرر و دردناک
مشاهده خون در ادرار
تهوع و استفراغ

 

سنگ کلیه یا بیماری دیگر
اگر در قسمت پشت و شکم خود دچار درد شدید و ناگهانی شده اید، حتما بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. عوامل زیاد دیگری هم وجود دارند که می توانند منجر به بروز درد شکمی شوند، از جمله آپاندیس و حاملگی خارج از رحم. به علاوه ادرار دردناک یکی از مهم ترین نشانه های عفونت ادرار است.

درمان های خانگی سنگ کلیه
اگر سنگ کلیه کوچک باشد، پزشک داروهای ضد درد تجویز خواهد کرد و از شما می خواهد منتظر بمانید تا سنگ به مرور و به خودی خود دفع شود. به علاوه توصیه می کند در این مدت در طول روز آب و مایعات زیاد بنوشید، حدود 8 تا 10 لیوان در روز.

منظور از سنگ کلیه کوچک چه اندازه ای است؟
هر چه اندازه سنگ کلیه کوچک تر باشد، احتمال اینکه به خودی خود دفع شود بیشتر است. اگر سنگ کلیه کوچک تر از 5 میلی متر باشد، 90 درصد احتمال وجود دارد که بدون دخالت سنگ دفع شود، اگر سنگ بین 5 تا 10 میلی متر باشد، این شانس به 50 درصد می رسد. اما اگر سنگ کلیه بزرگتر از این اندازه ها باشد، به خودی خود دفع نخواهد شد و روش های درمانی مختلفی برای رفع این سنگ ها وجود دارد.

درمان سنگ کلیه با دارو
داروهایی وجود دارند که می توانند به بدن کمک کنند سنگ کلیه را دفع کند. داروهایی با عنوان مسدود کننده آلفا دیواره مجاری ادرار را شل می کنند و به این ترتیب مسیر بزرگ تر می شود و سنگ کلیه به راحتی می تواند از این مسیر عبور کند. عوارض جانبی این داروها خفیف هستند و معمولا عبارتند از سردرد یا سرگیجه. داروهای دیگری نیز تجویز می شوند که از شکل گیری سنگ کلیه جدید پیشگیری می کنند.

تجزیه سنگ کلیه
زمانی که سنگ کلیه از بدن دفع شد یا توسط پزشک برداشته شد، عمل تجزیه و تحلیل سنگ کلیه توسط پزشک انجام می شود تا به این ترتیب مواد تشکیل دهنده سنگ کلیه را شناسایی کند. تقریبا 80 درصد سنگ کلیه ها از کلسیم تشکیل می شوند. بقیه سنگ ها بیشتر از اسید اوریک، struvite یا سیستیک تشکیل شده اند.یک بررسی شیمیایی نشان می دهد که سنگ کلیه بدن شما از چه نوعی است. آگاهی از نوع سنگ کلیه به شما کمک می کند بتوانید از شکل گیری سنگ های جدید پیشگیری کنید.

علت سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه زمانی تشکیل می شود که تعادل طبیعی بین آب، نمک و مواد معدنی موجود در ادرار تغییر می کند. انواع مختلف تغییرات منجر به شکل گیری انواع مختلف سنگ کلیه می شوند. عوامل مختلفی وجود دارند که منجر به بروز این تغییرات در ادرار می شوند، از بیماری های مزمن گرفته تا آنچه می خورید و می نوشید.

عوامل تشدید کننده سنگ کلیه که قابل کنترل هستند
کم آب نوشیدن یکی از مهم ترین عوامل تشدید کننده بروز سنگ کلیه است که البته قابل کنترل است. رژیم غذایی هم نقش مهمی دارد. خوردن پروتئین حیوانی به مقدار زیاد، سدیم، غذاهای حاوی اگزالات بالا مانند شکلات و سبزیجات دارای برگ سبز در برخی افراد خطر بروز سنگ کلیه را افزایش می دهد. دیگر عوامل تشدید کننده عبارتند از مصرف نوشیدنی های شیرین، افزایش وزن و مصرف برخی داروها.

عوامل تشدید کننده سنگ کلیه که قابل کنترل نیستند
مردان سفید پوست بیش از دیگران در معرض ابتلا به سنگ کلیه هستند که معمولا از 40 سالگی به بعد به این بیماری مبتلا می شوند. زنان بیشتر از سن 50 سالگی به بعد با خطر ابتلا به سنگ کلیه روبه رو هستند. به علاوه اگر در بین اعضای خانواده شما کسی به سنگ کلیه مبتلا باشد، خطر بروز این بیماری در شما نیز افزایش خواهد یافت.برخی بیماری های مزمن خطر بروز سنگ کلیه را افزایش می دهند، از جمله فشار خون بالا، نقرس، عفونت های مجاری ادرار، برخی شرایط خاص در کلیه مانند بیماری کلیوی – اما درمان یا کنترل این شرایط به پیشگیری از سنگ کلیه کمک می کنند.

سربازان در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه
سربازان افرادی هستند که در بین آنها سنگ کلیه بسیار رایج است و علت آن کم آب شدن بدن است. سربازان معمولا در هوای گرم و خشک هستند، آب کمی می نوشند و لباس زیاد می پوشند که تمام موارد عواملی هستند که کم آبی بدن را در پی دارند.

پیشگیری از سنگ کلیه
اگر سنگ کلیه شما از نوع کلسیم باشد، پزشک به شما توصیه خواهد کرد نمک کمتری مصرف کنید. چرا که نمک و همچنین پروتئین حیوانی، باعث می شود کلسیم بیشتری ئارد ادرار شود. به علاوه توصیه خواهد شد از مصرف غذاهایی که حاوی اگزالات زیاد هستند، اجتناب کنید، مانند شکلات، قهوه، چای، لوبیا، سبزیجات دارای برگ سبز، پرتقال و سیب زمینی شیرین. بهترین راه برای پیشگیری و دفع سنگ کلیه نوشیدن آب فراوان است.

آیا باید از مصرف کلسیم پیشگیری کنیم؟
گرچه اکثر سنگ های کلیه دارای کلسیم هستند، اما نباید از مصرف کلسیم اجتناب کرد. در حقیقت مصرف به اندازه محصولات لبنی و سایر غذاهای حاوی کلسیم خطر بروز سنگ کلیه را کاهش می دهد.البته این مسئله در مورد مکمل های کلسیم درست نیست، چرا که این مکمل ها در برخی افراد منجر به بروز سنگ کلیه می شوند. در مورد میزان مصرف کلسیم و نقش آن در رژیم غذایی تان با پزشک مشورت کنید.

روشهای پیشگیری از سنگ کلیه
سنگ کلیه، مواد معدنی و نمک های ته نشین و متبلور شده در کلیه است. معمولا مایع ادرار از تماس ضایعات با یکدیگر جلوگیری می کند؛ اما زمانی که مایعات کافی در ادرار وجود ندارد و یا میزان ضایعات جامد ادرار زیاد است، سنگ کلیه تشکیل می شود.

پبشگیری از سنگ کلیه با مصرف مایعات
زمانی که ادرار مایعات بیشتری داشته باشد، امکان اینکه مواد معدنی و نمک ها انبوه شوند و تشکیل سنگ دهند کمتر است. ادرار تیره از نشانه های کم آبی بدن است و در حالت ایده آل ادرار باید به رنگ زرد کمرنگ باشد.
برای بسیاری از افراد، مصرف ۸ لیوان آب در طول روز کافی نیست و باید برای کاهش خطر سنگ کلیه حداقل روزی ۱۲ لیوان آب نوشید. حداقل نیمی از مایعات مصرفی فرد باید آب خالص باشد. نوشیدنی های شیرین، گازدار و حاوی کافئین احتمال شکل گیری سنگ کلیه را بالا می برند.

پیشگیری از سنگ کلیه با کاهش مصرف نمک
سدیم یا نمک باعث احتباس آب و در نتیجه کم آبی بدن می شود. بزرگسالان باید مصرف نمک روزانه ی خود را زیر ۲۳۰۰ میلی گرم (یک قاشق غذاخوری) نگه دارند.

غذاهای پر نمک شامل :
غذاهای دودی
اکثر غذاهای آماده
چیپس ها
کنسروها
نودل های آماده
غذاهایی که حاوی سایر سدیم ها نظیر سدیم بیکربنات، فسفات دی سدیم، گلوتامات مونوسدیم، بیکینگ پودر، نیتریت ها و نیتریت سدیم هستند.

پیشگیری از سنگ کلیه با کنترل وزن
اضافه وزن می تواند به کلیه ها فشار آورد، اما انتخاب راهی ایمن برای کاهش وزن نیز مهم است. رژیم های غذایی که به سرعت وزن را کاهش می دهند، رژیم غذایی با کربوهیدرات بسیار پایین و رژیم هایی بر اساس پروتئین حیوانی همگی می توانند خطر سنگ کلیه را افزایش دهند.

پیشگیری از سنگ کلیه با محدود کردن مصرف غذاهای حاوی اگزالات
سنگ های کلیه از مواد گوناگونی از قبیل اسید اوریک، استرویت و سیستئین تشکیل می شوند؛ اما رایج ترین نوع سنگ کلیه کلسیم اگزالات است.بر اساس مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ بر روی ۵۰٫۰۰۰ سنگ کلیه انجام شده است، ۶۷ درصد سنگ ها عمدتا از کلسیم اگزالات تشکیل می شوند. محدود کردن مصرف اگزالات تنها به افرادی توصیه می شود که در معرض خطر سنگ کلیه قرار دارند و سطح اگزالات بدنشان بالا است. اگر همراه با غذاهای حاوی اگزلات، کلسیم مصرف شود احتمال شکل گیری سنگ کاهش می یابد.

از مواد غذایی سرشار از اگزالات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آب گریپ فروت
سیب زمینی
سویا
برخی دانه ها نظیر بادام زمینی و بادام هندی
شکلات
ریواس
مارچوبه
کرفس
اسفناج
چای
غلات کامل
جعفری

پیشگیری از سنگ کلیه با کاهش مصرف کافئین
کافئین سرعت متابولیسم را بالا می برد و می تواند باعث کم آبی بدن شود. حداکثر میزان پیشنهادی مصرف کافئین در روز ۴۰۰ میلی گرم (۴ فنجان قهوه) است. لازم به ذکر است، شکلات، چای، نوشابه های انرژی زا و برخی نوشیدنی های دیگر حاوی کافئین هستند.

پیشگیری از سنگ کلیه با پرهیز از مصرف نوشیدنی های شیرین شده
مصرف نوشیدنی های شیرین شده با خطر شکل گیری سنگ کلیه ارتباط مستقیم دارد.

پیشگیری از سنگ کلیه با مصرف کلسیم
با اینکه اگزالات رایج ترین نوع سنگ کلیه است اما کلسیم موجود در برخی غذاها می تواند احتمال تشکیل سنگ کلیه را کاهش دهد. اکثر محصولات لبنی منبع خوبی از کلسیم هستند.

از دیگر منابع کلسیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
آب پرتقال
سس سویا
ماهی های کنسرو شده با استخوان مثل ساردین
توفو
برخی سریال ها

پیشگیری از نگ کلیه با اسید سیتریک مصرف کنید
60 درصد از افرادی که سنگ کلیه دارند اسید سیتریک پایینی دارند.
منابع اسید سیتریک شامل موارد زیر است:
لیمو و آب لیموی شیرین نشده
آب پرتقال
آب انبه

پیشگیری از سنگ کلیه با کنترل مصرف غذاهای حاوی اسید
ادرار اسیدی احتمال تشکیل سنگ کلیه را افزایش می دهد و دفع سنگ را دردناک تر می کند.
از غذاهای سرشار از اسید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
گوشت قرمز
گوشت مرغ
اکثر ماهی ها
اکثر پنیرها
تخم مرغ
نمی توان مصرف غذاهای حاوی اسید را به طور کلی ترک کرد، زیرا این غذاها منابع پروتئین هستند. با این حال اگر فرد مرتبا دچار سنگ کلیه می شود باید میزان مصرف این نوع فذاها را کنترل نمود.

پیشگیری از سنگ کلیه با مصرف ویتامین و مکمل های غذایی
ویتامین ها و مکمل های فراوانی برای کمک به پیشگیری از سنگ کلیه وجود دارد که مهمترین آنها به صورت زیر است:
ویتامین B6 که در مواد غذایی نظیر موز، انبه، سویا و آووکادو یافت می شود.
روغن ماهی
پتاسیم سیترات