چه زمانی باید لکنت زبان کودکان را درمان کرد
آنچه در این مقاله میخوانید :
چه زمانی باید لکنت زبان کودکان را درمان کرد
لکنت زبان کودکان لکنت زبان در کودکان 3 ساله درمان قطعی لکنت زبان در کودکان انواع لکنت زبان برای لکنت زبان چی خوبه درمان لکنت زبان با دعا درمان لکنت زبان در کودکان در طب سنتی عسل و لکنت زبان
دکترمرتضی فرازی عضو هیات علمی گروه آموزشی گفتار درمانی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی: از آنجا که مشکلات اضطراب اجتماعی ممکن است در سال های مدرسه شروع شود، مداخله زودهنگام پس از شروع لکنت و قبل از شروع دوران مدرسه توصیه می شود.لکنت، یکی از شایعترین اختلالات گفتاری و ارتباطی بحث برانگیز، پیچیده و چندعاملی است که غالباً در دوران کودکی به علل گوناگون روی میدهد.این استاد دانشگاه تصریح کرد: گزارشی از بررسی شیوع اختلالات گفتاری در ایران بر اساس معاینات پزشکی نشان می دهد که لکنت 9 درصد اختلالات گفتاری را شامل می شود.
فرازی با اشاره به اینکه گفتار کودک دارای لکنت به صورت تکرار صداها و کلمات و به صورت تولید گفتار منقطع با تلاش و تقلای بیشتر و گاه با شروع سریع می باشد، گفت: این اختلال اگر در دوران کودکی درمان نشود، مقاوم شده و مشکلات روانی، اجتماعی و آموزشی بسیاری برای او ایجاد می کند ، بطوری که بیش از 15 درصد کودکان دچار اختلال یادگیری، از لکنت رنج می برند.وی افزود: احتمال بهبودی در کودکانی که خدمات مداخله ای زودهنگام دریافت می کنند، 7.7 برابر بیشتر از کودکانی است که این خدمات را دریافت نمی کنند و این مداخله زودرس باید توسط آسیب شناس گفتار و زبان (گفتاردرمانگر) انجام شود.این محقق گفتاردرمانی همچنین درباره زمان شروع لکنت نیز گفت: زمان شروع لکنت غیرقابل پیش بینی است و می تواند کاملا ناگهانی و هنگامی که کودک تولید جملات ساده را آغاز می کند ، شروع شود.
وی در عین حال که علت اصلی لکنت را ناشناخته دانست، گفت: تصویربرداری مغز فرد دارای لکنت نشان می دهد که مشکلی در فرآیند عصبی گفتار مرتبط با ناهنجاری های عملکردی یا ساختمانی مغز، در نقاط مسئول زبان (مرکز زبان) وجود دارد. ضمن اینکه شواهد ژنتیکی نیز تائید می کند که حدود 3.2 کودکان دارای لکنت، سابقه این اختلال را در خانواده دارند.فرازی، ظهور علایم لکنت زودرس را در سنین 2 تا 5 سالگی عنوان کرد و افزود: این علایم بیشتر بواسطه ماهیت نگران کننده ای که دارد، موجب برانگیختگی والدین می شود.
لکنت زبان کودکان
وی همچنین میزان شیوع این اختلال روانی گفتار را در طول سال های مدرسه، حدود یک درصد برآورد کرد و اظهار داشت: اگرچه نسبت ابتلای دختر و پسر در سنین بسیار پایین، تقریبا یکسان است، اما نسبت جنس مذکر به مونث به تدریج افزایش می یابد تا جایی که در کلاس اول ابتدایی، به رقم 3 به یک می رسد و متاسفانه با تنوعی از رفتارهای وابسته نظیر واکنش های عاطفی- هیجانی ، شناختی و افت تحصیلی همراه می شود.وی افزود: متاسفانه به کودکان دارای لکنت در مدرسه بیش از دیگر همسالان زور گفته می شود. همسالان کودک مبتلا به لکنت از او درک منفی دارند و این با مشکلات برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی مرتبط است.
فرازی به والدین و معلمان کودکان مبتلا به لکنت توصیه کرد که در ارتباط و صحبت کردن با این کودکان، از کلمات ساده و در خور فهم کودک استفاده کرده و تعاملات ارتباطی برقرار کنند و به کودک فرصت صحبت کردن بدهند تا صحبتش را کامل کند.وی افزود: والدین و معلمان، از کیفیت و کمیت کار دانش آموزان دارای لکنت همان انتظاری را داشته باشند که از دانش آموزان بدون لکنت دارند. لکنت را عامل شرمندگی جلوه ندهند و با دادن مسئولیت های ساده و انجام شدنی به کودک، عزت نفس او را تقویت کنند، ضمن آنکه شرایطی را که موجب ناراحتی، ناتوانی و عصبانیت کودک می شود، ایجاد نکنند.
اغلب علایمی از اضطراب اجتماعی، احساس شرم و یا امتناع از رفتن به مدرسه و دانشگاه را نیز نشانمیدهند. بنابراین در بسیاری از موارد برای پیشگیری از این احساس شرم، به انزوا طلبی و کنارهگیری تدریجی از فعالیتهای گروه ی روی میآورند.
همین اجتناب، موجب افزایش اضطراب، تثبیت باور ناتوانی در حرف زدن و درنتیجه، تشدید بیماریشان میگردد. در طی زمان، مواقعی از شدت و ضعف در روند بیماری دیدهمیشود. گاهی فرد برای چندهفته تا چندماه میتواند بدون لکنت حرفبزند اما پس از مدتی (و معمولاً با یک استرس) دوباره دچار لکنت میشود. آموزش خانواده برای برخورد مناسب با فرد دچار لکنت، در کاهش استرس و کمک به روند بهبودی، نقش قابلتوجهی دارد.
اگرچه شکایت اصلی بیماران، مکثهای غیرارادی هنگام حرفزدن است، اما آنچه بیش از همه موجب تشدید لکنت میشود، تمایل به سریعصحبتکردن است. این افراد اغلب سعی میکنند پیش از بروز لکنت و بهسرعت، حرفهایشان را بزنند. بههمین علت، استفاده از تمرینات تنفسی و تشویق فرد به کاهش سرعت کلام، میتواند در بهبودی مؤثرباشد.
این واقعیت که بیشتر مبتلایان موقع شعرخوانی، بدون لکنت، کلمات و عبارات را بیانمیکنند، نشاندهندهی اهمیت ریتم در روانیِ کلام است. همچنین کودکان مبتلا، هنگام حرفزدن با حیوانات خانگی و عروسکهای خویش نیز بهراحتی و بدون لکنت صحبتمیکنند. این موضوع، اهمیت استرس و احساس تحت ارزیابیبودن را در تشدید لکنت نشانمیدهد.
علت لکنت زبان
در مورد علت ایجاد لکنت، نظریات مختلفی مانند تعارضهای دوران کودکی، ترسها، یادگیری، اِشکال مرکز کلام در مغز، وراثت و عادت مادر به تندحرفزدن مطرحشده اما هیچکدام به اثبات نرسیده است.
بهنظر میرسد لکنت، تحتتأثیر مجموعهای از عوامل ژنتیک و محیطی عارض میشود. «مؤسسهی گفتار آمریکا» معتقد است، لکنت، یک بیماری و یا حتی نشانهای از یک بیماری نیست بلکه رفتار ناکارآمدی ست که آموختهشده و میتواند تغییرکند. بر همین اساس هنگام درمان، باید بر یادزدایی این اختلال و جایگزینی آن با یادگیری فنون صحیح بیان، تأکیدنمود. همچنین باید این بیماران را یاریداد تا دیدگاه جدیدی نسبت به لکنت پیداکنند. لازماست به آنان کمککنیم تا از داشتن لکنت، احساس شرم نکنند و بهراحتی به حرفزدن ادامهدهند.
گفتاردرمانی (چنانچه با حوصله و درست بهکار گرفته شود)، یکی از درمانهای مناسب لکنت محسوبمیشود. کاهش سرعت کلام، شروع نرم و آسان جملات و همینطور حرکت ملایم و نرم بین هجاها، سیلابها و کلمات، از بهترین تکنیکهای گفتاردرمانی محسوبمیشود. از تکنیکهای مختلف هیپنوتیزمی نیز میتوان برای تقویت اثر گفتاردرمانی استفادهکرد.
هدف اصلی تکنیکهای هیپنوتیزمی، کمک به مراجع برای غلبه بر اضطراب، افزایش عزتنفس، رعایت ریتم مناسب تنفس، تنآرامی و شمرده و آهنگین صحبتکردن است. هیپنوتراپی با استفادهی درست از تکنیکهای تقویت اعتمادبهنفس و روش قدرتمندی بهنام تکنیک «اتاقهای کنترلِ ذهن» میتواند موجب کاهش قابلتوجه لکنت گردد.
قسمت عمدهی ذهن یا همان «ناخودآگاه»، اثر قدرتمندی بر رفتارهای شخص میگذارد اما از دیدِ او پنهان است و در شرایط معمول، فرد قادر به درک و شناسایی آن نیست. «ناخودآگاه» منشأ اغلب افکار، احساسات و رفتارهای ماست. خیلی از حسها و حرکتهای ما تحت اختیار «ناخودآگاه» اتفاقمیافتند بدون اینکه ما نسبت به آنها هوشیارباشیم و یا بهطور ارادی در آن نقشی داشتهباشیم.
بهنظر میرسد «لکنت زبان» نیز نوعی رفتار غیرارادیست که تحت کنترل «ناخودآگاه» اتفاقمیافتد و فرد از علت دستور نابهجایی که مغز به عضلات مربوطه میدهد، بیاطلاع است. با این توضیح، «هیپنوتیزم» بهدلیل دستیابی به ذهن «ناخودآگاه» میتواند در کنترل و تخفیف لکنت، اثر قابلِتوجهی داشتهباشد.
در پایان، بیان چند نکتهی مهم را ضروریمیدانیم.
1- مقدار بهرهمندی بیمار از فواید هیپنوتراپی، به میزان توانایی او برای هیپنوتیزمشدن بستگیدارد.
2- هیپنوتیزم، یک درمان کمکی مؤثر در لکنت است، بنابراین استفادهی همزمان از گفتاردرمانی، معمولاً نتایج بهتری را بههمراه خواهد داشت.
بهدلیل ماهیت مزمن لکنت زبان، یادگیریِ استفاده از خودهیپنوتیزم برای تقویت و تداوم اثر درمان، بسیار کمککننده است.
همهی افرادی که دچار لکنت زبان هستند، از هیپنوتراپی (بهدرجات مختلف) بهرهی درمانی خواهند برد.