آنچه باید درباره تنگی نفس در بارداری بدانید
خرید ادکلن
تنگی نفس در بارداری
تنگی نفس در بارداری تنگی نفس در بارداری و جنسیت جنین تنگی نفس در بارداری دوقلو تنگی نفس در اوایل بارداری تنگی نفس شبانه دربارداری تنگی نفس نشانه بارداری تنگی نفس و تعیین جنسیت تنگی نفس در هفته اول بارداری
نیکی پاک‌بین، کارشناس ارشد بیولوژی، می گوید: تنگی نفس در بارداری بسیار رایج است. احساس نفس تنگی اغلب در مادرانی که دوقلو یا چند قلو باردار هستند و یا دچار اضافه وزن بارداری می‌باشند، مشاهده می‌شود. در حالت نفس تنگی احساسی مثل باد شدن به شما دست می‌دهد و اینکه حس می‌کنید نمی‌توانید خوب نفس بکشید. در این شرایط سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید.
این مساله می‌تواند تا حدی مربوط به افزایش برخی هورمون‌ها در بارداری باشد مانند پروژسترون که مغز را تحریک کرده تا به شش‌ها دستور دهد که به هوای بیشتری نیاز دارد. این وضعیت به شما چنین احساسی می‌دهد که می‌خواهید بیشتر و عمیق‌تر نفس بکشید. این یکی از روش‌های سازگاری است که بدن در شرایط بارداری برای کمک به دریافت اکسیژن بیشتر برای جنین انجام می‌دهد. علاوه بر این فشاری که رحم در حال رشد مادر به پرده دیافراگم وارد می‌آورد بخصوص در سه ماهه سوم بارداری می‌تواند باعث نفس تنگی شود.
در برخی حالات دیگر مانند کم خونی و آسم این دو نیز به نوبه خود می‌توانند باعث نفس تنگی شوند. در طول مدت بارداری بدن مادران به منظور سازش با شرایط حمل بچه دچار تغییراتی می‌شود و همین تغییرات هستند که باعث نفس تنگی می‌شوند.
در اوایل بارداری محیط اطراف قفسه سینه وسیع‌تر شده این تغییرات با حرکات به سمت بالا و به سمت خارج قفسه سینه همراه هستند که باعث افزایش ظرفیت تنفسی شش‌ها می‌شود. علاوه بر این هورمون پروژسترون به بدن شما کمک می‌کند که مکانیسم جذب اکسیژن و انتقال آن به رگ‌های خونی از شش‌ها را تنظیم کند. در نتیجه بدن شما نسبت به میزان دی اکسید کربن خارج شده در عمل بازدم حساس‌تر است. با انجام این تغییرات در بدن، شما قادرید به همان صورت قبل، اما به شکلی عمیق‌تر تنفس کنید که حالتی شبیه تنگی نفس ممکن است به شما بدهد.اندازه جنین در سه ماهه سوم ممکن است این احساس را در شما بیشتر کند. تنگی نفس در بالا رفتن از پله‌ها ممکن است برای شما ناراحتی ایجاد کند، اما طبیعی است و ضرری ندارد.
احساس نفس تنگی چه مدت طول می‌کشد؟
در اوایل بارداری جنین ممکن است به سمت لگن حرکت کند که در این شرایط نفس تنگی کمتر می‌شود. اگر مادرباردار از نظر تناسب اندام مشکل داشته باشد ممکن است نفس تنگی او را آزار دهد، در این صورت بهترین راه حل انجام تمرینات ورزشی ملایم در دراز مدت است که می‌تواند احساس بهتری به او بدهد. این تمرینات مناسب حس اطمینان خاطری به او می‌دهد که جنین در رحم مادر از اکسیژن کافی بهره‌مند خواهد شد.میزان هورمون پروژسترون بعد از تولد نوزاد در بدن مادر کاهش می‌یابد و فشار وارده بر دیواره رحم و پرده دیافراگم بلافاصله پس از تولد کاهش می‌یابد. اگرچه که تغییرات ایجاد شده در قفسه سینه و سیستم تنفسی برای برگشت به حالت اولیه خود قبل از حاملگی ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
چگونه تنگی نفس را کمتر کنیم؟
با انجام حرکت مناسب صاف ایستادن و بلند کردن سر و شانه‌های به عقب داده شده می‌توانید احساس نفس تنگی در بارداری را کمتر کنید. تصور کنید روی یک خط عمودی ایستاده‌اید و جناغ سینه خود را صاف نگه دارید و آرام نفس بکشید.
تمرینات ورزشی
تمرینات هوازی به شما کمک می‌کند که نفس کشیدن خود را بهتر کنید (کیفیت تنفس) و نبض شما آهسته‌تر بزند. قبل از شروع تمرینات ورزشی حتما با پزشک خود مشورت نمایید. می‌توانید یوگای بارداری را انجام دهید. یوگا شامل حرکات و تمرینات تنفسی و حرکات کششی است که باعث بهبود حال شما می‌شود.
آرام سازی
وقتی دچار نفس تنگی می‌شوید اضطراب هم به سراغ شما می‌آید و باعث می‌شود نفس‌هایتان کوتاه‌تر شود، اما بهترین کار این است که آرام باشید آرامش خود را حفظ کنید و استراحت کنید تا به حالت طبیعی برگردید.
تمرینات ورزشی تنفسی انجام دهید
تمرینات تنفسی می‌توانند باعث بهبود تنفس در ناحیه قفسه سینه شوند و قفسه سینه را بازتر کنند. رشد رحم هم باعث محدود کردن تنفس شکمی می‌شود. می‌توانید از طریق روش زیر تنفس خود را بهبود بخشید:
– بایستید تا فشار کمتری برروی پرده دیافراگم وارد آید.
– دست‌هایتان را به سمت بالا و پهلوها بکشید و همزمان با دم عمیق، هوا را به درون شش‌ها بکشید.
– وقتی دست‌ها را به سمت پشت می‌کشید، خیلی آرام هوا را از ریه‌ها خارج کنید و به بیرون بدمید (بازدم).
– هنگام دم سر را به بالا و هنگام عمل بازدم سر را کمی پایین‌تر ببرید.
اما برخی نفس‌تنگی‌ها در دوران بارداری رایج و معمول است و نباید خیلی نگران آن باشیم. اما اگر نفس تنگی بطور ناگهانی و یا چندین بار پشت هم پیش بیاید، باید حتما با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
علت تنگی نفس در سه ماهه اول دوران بارداری
هنگامی که خانمی باردار می‌شود، هورمونی به نام پروژسترون مسئول افزایش ظرفیت ریه ها برای تنفس خواهد شد. این افزایش ظرفیت ریه‌ها، اکسیژن بیشتری را برای مادر و جنین فراهم می‌کند، زیرا نیاز مادر در دوران بارداری به اکسیژن بیشتر از قبل است.
برای اینکه بدن اکسیژن بیشتری به خون برساند، ریه ها مجبور می شوند تا تنفس بیشتری را انجام دهند. بنابراین تعداد دفعات نفس کشیدن مادر بیشتر از افراد عادی می شود و این گونه به نظر می رسد که مادر تنگی نفس دارد، در صورتی که این تنگی نفس نیست، بلکه تلاش مادر برای انجام نفس‌های بیشتر می باشد.
علت تنگی نفس در سه ماهه سوم بارداری
در سه ماهه سوم بارداری جنین رشد کرده و رحم فضای بیشتری را در بدن مادر اشغال می کند. بنابراین رحم به دیافراگم فشار وارد می‌کند. دیافراگم نیز به سمت بالا (ریه ها) می‌رود و سبب می‌شود که عمق نفس‌ها کم شود و اصطلاحا فرد به نفس نفس بیفتد.هنگامی که نوزاد به دنیا می‌آید، فشار از روی دیافراگم برداشته می‌شود و تنگی نفس رفع می شود.
تصورات غلط درباره تنگی نفس بارداری
– برخی از خانم‌های باردار فکر می‌کنند، تنگی نفس نشانه کم رسیدن اکسیژن به جنین می باشد و همین امر سبب نگرانی آن ها می شود. در صورتی که چنین نیست و بدن مادر، غذا و اکسیژن کافی را به جنین می رساند و این تنگی نفس به علت تطابق بدن مادر با شرایط جدیدی است که در بارداری رخ می دهد.
– ریه خانم باردار 45 درصد بیشتر از قبل کار می‌کند که در این حالت، تنگی نفس چیزی دور از انتظار نیست.
– دوری از استرس و هیجانات کاذب می تواند تا حدی تنگی نفس مادر را کاهش دهد.
– تنگی نفس مشکل خاصی در بارداری محسوب نمی شود، اما اگر جلوی فعالیت‌های روزانه شما را می گیرد، حتما با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
راه حل‌هایی برای رفع تنگی نفس در بارداری
1- اگر ورزش خاصی را از قبل از بارداری به طور حرفه‌ای دنبال می کرده اید و اکنون که باردار شده‌اید، در حین انجام آن دچار تنگی نفس می شوید، باید فعالیت خود را کاهش دهید و در صورت لزوم ورزش سبک دیگری مانند پیاده روی را دنبال کنید. پیاده روی یکی از بهترین ورزش ها در دوران بارداری محسوب می شود.
2- اگر در حین استراحت و عدم تحرک دچار تنگی نفس می‌شوید، کارهای زیر را انجام دهید:
– به پهلوی چپ خود دراز بکشید. این کار سبب کاهش فشار وارده به بدن می شود و تنگی نفس تا حدی فروکش می کند.
– در حالت نشسته تکیه بدهید، طوری که کمی به سمت جلو متمایل باشید. این حالت در سه ماهه سوم بارداری، فشار رحم بر دیافراگم را تا حدی کاهش می دهد.
– هنگامی که در حالت ایستاده قرار می گیرید، به وضعیت خود توجه کنید. در حالت ایستاده اگر سینه به سمت جلو و سر تا حدی روبرو و بالا باشد، ریه ها در حالت افزایش ظرفیت خود قرار می‌گیرند و تنگی نفس تا حدی کم می شود.گذاشتن چند بالش در زیر سر و شانه ها و قرار گرفتن به حالت نیمه نشسته، پرهیز از پرخوری، فاصله دادن بین زمان غذاخوردن و خوابیدن و صاف نگه داشتن عضلات پشت بدن در هنگام نشستن به بهبود تنگی نفس در این دوران کمک می کند.